* PARTICLE ENSEMBLE /CD 2012, Mutable/
* Richard TEITELBAUM: Solo Live /2012, Mutable/
* Heinz SAUER - Michael WOLLNY: Don't Explain /CD 2012, ACT/
* Rudresh MAHANTHAPPA: Gamak /CD 2013 (2012), ACT/
>
[more]
___________________________________________________________________________
PRIVATE COLLECTION
___________________________________________________________________________
Poniżej opisy dwóch płyt wydanych niedawno przez kultową nowojorską wytwórnię Mutable mającą w swej ''stajni'' takich artystów jak: Jerome Cooper, Leroy Jenkins i Sirone -znani z występów w Polsce w 2005 roku podczas festiwalu Warsaw Summer Jazz Days, czy: Fred Ho, Connie Crothers i Michael Bisio.
NOWOŚĆ !
PARTICLE ENSEMBLE /CD 2012, Mutable/
Earl Howard: Frond; JD Parran: Pundititus; Thomas Buckner & Earl Howard: Duo Improvisation
Zestaw trzech nagrań dokonanych podczas trzech odrębnych koncertów muzyki nowej i eksperymentalnej. Instrumenty jakie słyszymy podczas tych rejestracji zasługują na szczególną uwagę; JD Parran gra m.in. na bambusowych fletach i specyficznym flecie altowym, a Earl Howard na saxello czyli zapomnianym już dziś rodzaju saksofonu sopranowego.
Wszyscy muzycy biorący udział w nagraniach znani są z doskonałej techniki i oszałamiających zdolności improwizacyjnych. Wokalista Thomas Buckner w 2010 roku nagrał kontrowersyjną płytę z flecistą Robertem Dickiem, a JD Parrana znamy z płyty ''Window Spirits'' (2010).
Partie wokalne Thomasa Bucknera operującego głębokim barytonem w specyficzny sposób kontrastują z dźwiękami imrowizujących instrumentalistów tworząc niepokojący i diaboliczny nastrój podczas słuchania niemal 30-minutowego utworu ''Frond'' nagranego w kwartecie. To utwór firmowany przez obsługującego elektronikę i generującego najróżniejsze efekty Earla Howarda -ekscentrycznego amerykańskiego awangardowego kompozytora, aranżera i multiinstrumentalistę.
Saksofonista JD Parran firmuje utwór ''Pundititus'' nagrany w trio z Howardem i melodeklamującym tajemnicze, złowrogie teksty Bucknerem.
Ostatni track to improwizacje będące wypadkową fantazji wokalnej Bucknera z generującym niemal kakofoniczne dźwięki Howardem.
Muzyka jakiej słuchamy z tej płyty niewątpliwie ''wypływa z jakiegoś telepatycznego porozumienia pomiędzy artystami, a proces jej powstawania jest rodzajem twórczej alchemii'' -jak zapewniają sami artyści. Daleki jednak jestem jako słuchacz i odbiorca od nazwania tej płyty ''innowacyjnym arcydziełem'' jak robią to niektórzy krytycy muzyczni za Oceanem. To po prostu wypadkowa fantazji awangardowych muzyków dalece wymigująca się jakiemukolwiek zaszufladkowaniu, ocierająca się chwilami wręcz o kakofonię. To na pewno odważny projekt mający już w swym zamierzeniu trafić do określonego odbiorcy. Osobiście nie potrafię traktować inaczej tej płyty, jak po prostu ciekawostkę, ukazującą jak rozległym światem jest Muzyka i jak dalece sięga fantazja niektórych jej twórców.
skład:
Thomas Buckner - głos
Earl Howard - elektronika
oraz:
JD Parran - saksofon, flety, mbira
Mari Kimura - skrzypce
NOWOŚĆ !
Richard TEITELBAUM: Solo Live /2012, Mutable/
Threshold Symphonies; TBCi/bRT
Urodzony w 1939 roku amerykański kompozytor i pianista Richard Teitelbaum znany jest od lat jako postać ściśle związana z nurtem muzyki elektronicznej łącząc ją z nurtem world music i eksponując w tej stylistyce motywy dalekowschodnie. Miłośnikom jazzu znany jest z wspólnych dokonań m.in. z Anthony Braxtonem, Leroyem Jenkinsem i Stevem Lacy.
Jeszcze w 1973 roku pracował nad eksperymentalną koncepcją muzyki dopasowanej do dźwięków otoczenia w taki sposób aby słuchający ją tracił rozeznanie, który dźwięk pochodzi z otoczenia, a który z odtwarzanego właśnie nagrania.
W roku 2012 Teitelbaum postanowił powrócić do tej koncepcji nagrywając płytę dla nowojorskiej wytwórnii Mutable, otwartej na wszelkiego rodzaju awangardowe i nowatorskie projekty. Wydana we wrześniu płyta ''Solo Live'' to dwa długie utwory nagrane z wykorzystaniem najróżniejszych instrumentów klawiszowych i dodatkowych efektów jak dźwięki przyrody czy sample pochodzące z najróżniejszych źródeł.
Pierwsza część płyty to 35-minutowa impresja mogąca klimatycznie być uplasowana w stylistyce muzyki medytacyjnej, wymagającej odpowiedniego przygotowania i swego rodzaju ''celebracji'' słuchania.
Drugi utwór to rodzaj akustycznej improwizacji fortepianowej wzbogaconej brzmieniowo o dzwonki, gwizdki i nieco archaiczne efekty elektronicznego przetwornika brzmienia.
Specyficzna muzyka, bezwzględnie wymykająca się wszelkim kategoriom i wymagajaca od słuchacza wielkiego zaangażowania. Tylko wówczas słuchanie krążka przynieść może zamierzony przez Teitelbauma efekt.
opisy innych płyt wytwórni Mutable:
___________________________________________________________________________
Założona w 1992 roku przez Siggiego Locha wytwórnia płytowa ACT to dziś jedna z największych na świecie wytwórni jazzowych, a na pewno najbardziej rozwijający się w ostatnich latach record label w Europie. Najstarszą niemiecką niezależną wytwórnię płytową utworzył Siggi Loch, który ponad 20 lat temu zakończył 30-letnią karierę jako menedżer w międzynarodowym biznesie muzycznym rozpoczętą w 1960 roku w EMI Electrola, później WEA (Warner). Powołując w 1992 roku do życia ACT, Loch spełnił swoje marzenie z dzieciństwa o posiadaniu własnego niezależnego wydawnictwa.
Dziś ACT jest potentatem fonograficznym, mającym w swym katalogu ponad 350 tytułów. To dzięki płytom wydanym przez ACT świat poznał takich Artystów jak Esbjorn Svensson, Lars Danielsson czy Nils Landgren. Nakładem ACT-u ukazały się też w ostatnich latach płyty jakie przyniosły światowy rozgłos polskim muzykom: Vladyslavovi Sendeckiemu, Leszkowi Możdżerowi czy Adamowi Bałdychowi. Poniżej opisy dwóch płyt ACT wydanych na przełomie 2012 i 2013 roku.
NOWOŚĆ !
Heinz SAUER - Michael WOLLNY: Don't Explain /CD 2012, ACT/
All Blues; Nothing Compares 2 U; Don't Explain; Wenn der Pastor im grunen Hernd...; Open Fields; There Again; Make You Feel My Love; Believe Beleft Below; Space Cake; Kind Of Blues
Niemiecki nestor saksofonu tenorowego Heinz Sauer od 1960 roku był wieloletnim współpracownikiem Alberta Mangelsdorffa. Za sobą ma także współpracę m.in. z Archie Sheppem i Georgem Adamsem. Od 1991 roku prowadzi rozliczne własne składy oraz współpracuje z pianistami takimi jak choćby jeden z najbardziej oryginalnych i charakterystycznych pianistów europejskich Hans Lüdemann, czy młody niemiecki pianista Michael Wollny, z którym zarejestrował od roku 2005 jak dotąd cztery albumy: ''Melancholia'', ''If (Blue) Then (Blue)'' i ''Certain Beauty''. Ostatnim z nich jest wydany z okazji osiemdziesiątych urodzin Sauera koncertowy krążek nagrany w Kościele w Darmstadt 2 września 2012 roku ''Don't Explain'', a wydany 30 listopada przez wytwórnię ACT.
To zbiór 10 bardzo różnych i odległych od siebie stylistycznie teamatów pośród których znajdziemy zarówno własne kompozycje Sauera i Wollnego oraz tak zaskakujące perełki jak: ''All Blues'' Milesa Davisa, ''Make You Feel My Love'' Boba Dylana czy ...''Nothing Compares 2 U'' Prince'a. Tytuł płyty ''Don't Explain'' został zaczerpnięty oczywiście z jednej z najsłynniejszych piosenek Lady Day -Billie Holiday, która także znalazła się w repertuarze płyty. Co więcej: piosenka ta posłużyła za swego rodzaju motto określające rodzaj muzycznego porozumienia między dwoma jazzmanami, który dzieli 46-letnia różnica wieku. To rodzaj muzycznego porozumienia i wzajemnego zaufania obalającego jakiekolwiek różnice kulturowe i pokoleniowe.
Improwizacje duetu rozwijają się podczas każdego z utworów w niezwykle spontaniczny sposób, lecz ze względu na specyfikę niemieckiej świątyni, gdzie odbył się koncert podczas którego dokonano nagrań, są to dźwięki wyjątkowo subtelne.
Swoisty niepokój wprowadza temat skomponowany przez obu instrumentalistów: ''Open Fields'', podczas którego Wollny gra w niezwykle agresywny i akordowy sposób, a partie Sauera brzmią na tle fortepianu niemal krzykliwie. To jednak najbardziej dynamiczne trzy minuty podczas całego koncertu.
Na bazie wyśmienitych improwizacji saksofonu stworzony został natomiast temat ''Space Cake'', dający wyjątkowo dużo miejsca na tworzenie w czasie rzeczywistym wielu rozwiązań melodycznych.
Fortepian brzmi bardzo dostojnie a uzyskany pogłos saksofonu tenorowego tylko potwierdza wspaniały efekt ''kościelnych eksperymentów'' brzmieniowych takich muzyków jak choćby Jan Garbarek. Akustyka XIV wiecznego gotyckiego kościoła sprawia iż uzyskane brzmienie olśniewa i zachwyca od pierwszych dźwięków otwierającego koncert ''All Blues'' aż do kończącego go tematu ''Kind Of Blues''.
skład:
Heinz Sauer - saksofon
Michael Wollny - fortepian
NOWOŚĆ 2013 !
Rudresh MAHANTHAPPA: Gamak /CD 2013 (2012), ACT/
Waiting Is Forbidden; Abhogi; Stay I; We'll Make More; Are There Clouds In India?; Lots Of Interest; F; Copernicus - 19; Wrathful Wisdom; Ballad For Troubled Times; Majesty Of The Blues
''Gamak'' to trzynasty już album saksofonisty altowego, kompozytora i producenta Rudresha Mahanthappy, a drugi (po płycie ''Samdhi'') album wydany przez niemiecką wytwórnię ACT. Muzyk powołał do życia nowy kwartet, który poza leaderem tworzą amerykański gitarzysta David Fiuczynski oraz sekcja znana już z wcześniejszych projektów saksofonisty, którą tworzą basista François Moutin i perkusista Dan Weiss.
Rudresh Mahanthappa skomponował wszystkie 11 utworów wypełniających album oraz został jego producentem. Największą innowacją brzmieniową względem wcześniejszych dokonań pochodzącego z Indii saksofonisty jest zastąpienie fortepianu gitarą. Po poznaniu gitarzysty Davida Fiuczynskiego Mahanthappa zachwycony możliwościami wirtuoza postanowił, iż kolejny jego projekt muzyczny w dużym stopniu podporządkowany będzie właśnie brzmieniu gitary. Powstały zestaw kompozycji umieszczonych na płycie ''Gamak'' pozostawia bardzo dużo miejsca na gitarowe impresje i solówki Fiuczynskiego. Artyści wspólnie towarzyszą w ostatnim czasie Jackowi DeJohnette podczas rozlicznych koncertów. Wówczas właśnie doszło do spotkania, którego owocem jest materiał wypełniający ''Gamak''.
To płyta pełna żaru i poszukiwań. Jak zwykle w przypadku płyt Mahanthappy mamy tu do czynienia z nowoczesnym jazzem w dużym stopniu nasyconym hinduskimi rozwiązaniami melodycznymi ale także inspiracjami spod znaku Johna Coltrane'a.
Otwierający album utwór ''Waiting Is Forbidden'' jest dynamicznym wprowadzeniem do świata muzycznego wykreowanego na ''Gamak''.
Oprócz nasyconych niezwykłą energią utworów na albumie znajdziemy też spokojniejsze impresyjne kompozycje jak choćby ''Are There Clouds In India?'' czy pełną wzruszająco budowanych partii altowych ''Ballad For Troubled Times''.
Podczas blisko 8-minutowego utworu ''Lots Of Interest'' mamy wyjątkową okazję poznania w większym wymiarze możliwości improwizacyjnych zarówno Fiuczyńskiego jak i Moutina, a w finale posłuchać wyjątkowo agresywnej i pełnej rutyny (w dobrym znaczeniu tego słowa) gry Weissa.
Także kompozycja ''F'' daje dużo przestrzeni dla pozostałych instrumentalistów ze szczególnym uwzględnieniem kontrabasu Francoisa Moutina.
Całość konczy zagrany z niemal hard rockową werwą króciutki temat ''Majesty Of The Blues'', w którym na tle rockowych gitarowych akordów saksofon brzmi wyjątkowo agresywnie i zadziornie.
Rudresh Mahanthappa jest jednym z najbardziej innowacyjnych młodych muzyków i kompozytorów posiadających swą własną koncepcję postrzegania jazzu. Z powodzeniem zaszczepia kulturę swego indyjskiego pochodzenia w muzyce improwizowanej tworząc prawdziwie przełomową wizję artystyczną, czego płyta ''Gamak'' jest doskonałym przykładem.
Egzotyczne skale muzyki indyjskiej i amerykański duch improwizacji na najwyższym z możliwych poziomie.
Plyta nagrana została w Nowym Jorku podczas dwóch kwietniowych dni roku 2012, a na początku 2013 roku materiał opublikowała niemiecka wytwórnia ACT.
skład:
Rudresh Mahanthappa - saksofon
David Fiuczynski - gitara
Francois Moutin - kontrabas
Dan Weiss - perkusja
Dystrybutorem płyt wytwórni ACT jest GiGi
opisy innych płyt wydanych przez ACT:
***
tekst i skany: R.R.