2019/17: Nowości i zapowiedzi płytowe

* Dreaming

Pochodząca z Korei Południowej pianistkaSunhwa Park, jest laureatką tak prestiżowych amerykańskich konkursów i festiwali jak Międzynarodowy Konkurs Muzyki Romantycznej American Protégé, Bradshaw czy Buono. Jest też stypendystką University of Texas oraz Manhattan School of Music Scholarship. Jej talent i wrażliwośćć połączone z genialnym warsztatem instrumentalnym, doprowadziły do gorąco oklaskiwanych występów na całym świecie (poza USA także we Włoszech, Hiszpanii, Niemczech, Czechach i Bułgarii). Drugim albumem w dyskografii młodej pianistki po wydanej na Węgrzech płycie "Memories" z Koncertami Mozarta i Griega, jest nagrany w Nowym Jorku album "Dreaming", którego wydawcą szczęśliwie dla polskich melomanów okazała się wytwórnia DUX.

NOWOŚĆ
Sunhwa PARK: Dreaming
CD 2018, DUX 1508

Fanny Mendelssohn: 4 Lieder for piano; Clara Schumann: Sorees Musicales; Amy Beach: Dreaming, Les Reves de Colombine.

Sunhwa Park - fortepian

Album wypełniają utwory fortepianowe skomponowane przez kobiety: Fanny Mendelssohn, Clarę Schuman i Amy Beach. Dwa pierwsze nazwiska nie bez powodu brzmią bardzo znajomo.
Fanny Mendelssohn (1805-1847) była starszą siostrą Felixa Mendelssohna-Bartholdy'ego. Jako pianistka i kompozytorka zdana była na postrzeganie swej twórczości przez pryzmat dokonań brata, dlatego nigdy jej dorobek nie został właściwie doceniony. Tym samym sukces jaki odniósł jej młodszy brat okazał się dla bardzo uzdolnionej Fanny swoistym przeklęciem, rzucając cień z którego wyjść nigdy nie było jej dane.
Clara Schumann (1819-1896) to z kolei małżonka Roberta Schumanna. Jej dorobek przez długie lata (aż do początku lat 70-tych ub. stulecia) pozostawał zapomniany. Tymczasem przez 13 lat będąca żoną Roberta Schumanna, a następnie związana z Johannesem Brahmsem artystka, pozostawiła po sobie całkiem spory dorobek w postaci kompozycji zahaczających o rozmaite formy stylistyczne.
Nie znajdziemy natomiast żadnych rodzinnych powiązań ze znanymi w świecie muzyki postaciami w przypadku Amy Beach (1867-1944). Córkę amerykańskiego fabrykanta papierniczego i amatorskiej pianistki i śpiewaczki okrzyknięto w owym czasie "złotym dzieckiem". Jako siedmiolatka dawała publiczne recitale grywając obok utworów Haendla, Beethovena i Chopina, również swoje własne kompozycje.
Wschodząca gwiazda pianistyki Sunhwa Park, znakomicie odnalazła się w zróżnicowanym repertuarze obejmującym cykl 4 Pieśni Fanny Mendelssohn, dwie miniatury Clary Schumann, oraz konceptualną suitę Amy Beach. Mimo iż gra delikatnie i subtelnie, od początku do końca w pełni panuje nad instrumentem czyniąc go sobie bezwzględnie poddanym.
Mimo iż zdawać by się mogło, że dobór repertuaru złożonego z utworów stworzonych przez kobiety był jedynym kluczem dla idei tego albumu, całość kunsztownie zespala wyjątkowa gra koreańskiej pianistki. To Sunhwa Park okazuje się być na tej płycie kobietą najważniejszą, i to właśnie dzięki jej przekazowi muzyka zebrana na "Dreaming" brzmi tak przekonująco.

* Etiudy fortepianowe

Niezwykle uzdolniony, urodzony w 1981 roku pianista, laureat II nagrody I Europejskiego Konkursu Pianistycznego Halina Czerny-Stefańska in memoriam w Poznaniu Radosław Sobczak, oklaskiwany był już m.in. Niemczech, Francji, Czechach, Włoszech, Rosji, Szwajcarii, ale też w USA i Australii, Izraelu, Palestynie, Arabii Saudyjskiej, Korei i Chinach, wszędzie propagując twórczość wybitnych polskich kompozytorów. W 2018 roku nakładem wytwórni DUX ukazały się dwie płyty pianisty: "Karol Szymanowski Piano Music", oraz "Paderewski Piano Works". Po tych dwóch albumach pianista postanowił zaprezentować materiał współczesny pod postacią albumu "Marcin T.Łukaszewski - Piano Etudes", zawierającego trzy cykle etiud fortepianowych Marcina Tadeusza Łukaszewskiego: "Cztery pory roku", "12 Etiud koncertowych" i "Trzy ediuty akademickie". Wszystkie zgromadzone na płycie utwory to premiery fonograficzne.

NOWOŚĆ
Radosław SOBCZAK: Marcin T.Łukaszewski - Piano Etudes 
CD 2018, DUX 1538

Le quattro stagioni;12 Etiud koncertowych; Trzy etiudy akademickie.

Radosław Sobczak– fortepian

Marcin Tadeusz Łukaszewski to zarówno pianista, fleicista, kompozytor, jak i ceniony teoretyk muzyczny o stopniu doktora habilitowanego sztuki muzycznej. Jego zainteresowania naukowe skoncentrowane są na muzyce polskiej XIX, XX i XXI wieku, a w szczególności na muzyce religijnej. Etiudy fortepianowe, które zgromadzone zostały na tym monograficznym albumie to efekt starannego pianistycznego wykształcenia artysty, które powstawały na różnych etapach fascynacji tą formułą. Swe pierwsze etudy Łukaszewski napisał na początku lat 90-tych, podczas pierwszego roku studiów w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina, kolejne powstawały kilka lat później podczas podróży kompozytora po Francji (zafascynowanego wówczas takimi twórcami jak m.in. Bartok, Poulenc czy Skriabin), następne są wynikiem zachwytu Łukaszewskiego nad cyklem 10 etiud Grazyny Bacewicz. Wszystkie one na nagranej przez Radosława Sobczaka płycie, tworzą obraz kompozytora niezwykle dojrzałego i dysponującego własnym wypracowanym językiem muzycznym, ukazany jednak przez pryzmat poszczególnych faz "dojrzewania" na tle muzycznych fascynacji i zauroczeń.
Kompozytor w temperamencie i sposobie postrzegania muzycznej materii Radosława Sobczaka, odnalazł pianistę który doskonale potrafił przekazać tkwiący w jego utworach przekaz i wymowę. Dzięki temu, album będący osobista antologią etiud, stanowi tak wyraźnie sprecyzowane autorskie dzieło Marcina T.Łukaszewskiego.

* nowe płyty

W 1828 roku u schyłku życia, Franz Schubert stworzył poruszający cykl lirycznych pieśni skomponowanych do poezji Ludwiga Rellstaba, Heinricha Heinego i Johanna Gabriela Seidla. Zbiór ten, który wydany został już po śmierci kompozytora wydawca opatrzył tytułem "Schwanengesang" ("Łabędzi śpiew"), tradycyjnie oznaczającym ostatnie dzieło artysty. Przetransponowane później przez Franciszka Liszta w formę instrumentalnych fortepianowych utworów pieśni, odsłoniły ogromne pokłady na nowo odkrywanej przez melomanów muzyki, pełnej rozmaitych emocji i uniesień. Wyzwolona z ciężaru tekstów muzyka Schuberta przemówiła własnym językiem, bardziej niż kiedykolwiek przedtem poruszając emocje i wyobraźnię. Związana z Akademią Muzyczną w Gdańsku i ZSM w Gdańsku - Wrzeszczu pianistka Zuzanna Lisiecka, w ramach przewodu doktorskiego nagrała całość tego znakomitego cyklu, który po pozytywnie zakończonej obronie dzieła artystycznego, postanowiła wydać w formie płyty "Schubert/Liszt - Schwanengesang". Album czaruje klimatem, roztaczając niesamowitą dźwiękową aurę i tworząc jedyny w swoim rodzaju klimat.

Jedna z najważniejszych słowackich formacji specjalizujących się w interpretacjach muzyki współczesnej - orkiestra kameralnaQuasars Ensemble od roku 2008 niezmiennie prowadzona jest przez kompozytora, pianistę i dyrygenta Ivana Buffa. Nowy album orkiestry "Lutosławski, Saint-Saens, Ferenczy", przynosi utwory trzech znakomitych kompozytorów europejskich: Witolda Lutosławskiego ("Preludia taneczne" z 1954 roku), Camillle Saint-Saensa ("Karnawał zwierząt") i Oto Ferenczyego ("Concertino na 10 instrumentów"). Cykl Lutosławskiego to pięć tańców ludowych o urzekającej kolorystyce dźwiękowej i rozległej gamie nastrojów, wypełniający blisko 33 minuty płyty "Karnawał zwierząt" to z kolei określany przez twórcę utworu Saint-Saënsa, jako fantazja zoologiczna, cykl czternastu miniatur ilustracyjnych, a kończące płytę "Concertino na 10 instrumentów" jest dziełem zmarłego w 2000 roku słowackiego kompozytora Oto Ferenczyego.
"Sundial III" jest konsekwentną kontynuacją działalności tria tworzonego przez bydgoskiego trębacza Wojciecha Jachnę (Sing Sing Penelope, Contemporary Noise Quintet, Jachna/Buhl) oraz jego młodszych kolegów, absolwentów prestiżowego Rytmisk Musikkonservatorium w Kopenhadze: pianistę Grzegorza Tarwida i perkusistę Alberta Karcha. Tym razem trio wspomagane jest przez znakomitego saksofonistę Irka Wojtczaka, a dziewięć nowych utworów, sięgając do klasycznych korzeni stanowi też, dzięki ogromnej świadomości współczesnych nurtów, muzykę aktualną i przejrzystą. Podobnie jak poprzedni album składu: "Sundial II" (2016), tak i nowa płyta ukazała się nakładem słowackiej wytwórniHevhetia.

Najnowszym projektem Adama Bałdycha dla niemieckiej wytwórni ACT jest album "Sacrum Profanum". Przedsięwzięcie jest próbą wpisania muzyki sakralnej w kontekst współczesnego świata i właściwych mu wolnością interpretacji i ekspresją. To album bardzo uduchowiony, a jednocześnie zrealizowany w duchu nieskrępowanej improwizacji i przy użyciu współczesnych środków artystycznych. Wraz z grającym na renesansowych skrzypcach liderem skład Adam Bałdych Quartet współtworzą: pianista Krzysztof Dys, Michał Barański (kontrabas) i Dawid Fortuna za perkusją. Premierę albumu zaplanowano na 29 marca.
BartolomeyBittmann, czyli duet tworzony przez austraickich muzyków: wiolonczelistę Matthiasa Bartolomey i skrzypka oraz mandolinistę Klemensa Bittmanna, proponuje album "Dynamo". Autorskie kompozycje wypełniające nagrany w Wiedniu już trzeci album duetu, przynoszą energetyczną mieszankę klasycznych brzmień i żywiołowych improwizacji. Rekomendowana przez samego Wolfganga Muthspiela muzyka duetu, to zupełnie nowa jakość łącząca dostojeństwo i elegancję wiedeńskiej filharmonii z klimatem nocnego klubu jazzowego.
Zaledwie 25 minut muzyki znajdziemy na płycie firmowanej nazwą El Afronte Orquestra Tipica. Nagrany w Buenos Aires materiał wydany przez wytwórnię ACT pod tytułem "Tango Argentino Today" to powstałe współcześnie utwory gloryfikujące wiecznie żywą estetykę argentyńskiego tanga. Kilkunastoosobowa grupa oparła brzmienie swej muzyki na czterech bandoneonach, trojgu skrzypiec, wiolonczeli, kontrabasie, fortepianie i wokalu. Wydany przez niemiecką wytwórnię mini album wpisuje się w nową serię wydaniczą: One World Of Music.
"4 Wheel Drive" to projekt supergrupy: Landgren - Wollny - Danielsson - Haffner. Przebojowy repertuar z napędem na tytułowe 4 koła, tworzą zarówno własne kompozycje puzonisty i wokalisty Nilsa Landgrena, pianisty Michaela Wollny'ego, kontrabasisty i wiolonczelisty Larsa Danielssona, oraz perkusisty Wolfganga Haffnera, jak autorskie aranżacje utworów z dorobku Phila Collinsa i grupy Genesis, Paula McCartneya i The Beatles, Stinga i Billy'ego Joela. Siłą składu jest zestawienie z sobą czterech znakomitych muzycznych osobowości, dysponujących odmiennymi doświadczeniami i własnym, od lat wypracowanym stylem.
Argentyński saksofonista sopranowy od lat mieszkający w Rzymie -Javier Girotto obecny na jazzowej scenie od lat 80-tych znany jest m.in. z formacji Aires Tango oraz współpracy z Danilo Perezem, Randy Breckerem, Bobem Minzerem i Enrico Ravą, a także znakomitej płycie "Ballerina" (2014), nagranej w duecie ze zjawiskową koreańską pianistka Soo Cho. W charakterystycznym stylu gry Javiera Girotto odnajdziemy mieszankę argentyńskiego temperamentu i ducha jazzowej improwizacji. Tworzone wraz z bandoneonistą Gianni Iorio i pianistą Alessandro Gwisem Javier Girotto Trio proponuje album stosownie zatytułowany"Tango Nuevo Revisited". Płytę wypełniają kompozycje Astora Piazzolli uzupełnione dwoma tematami z dorobku Gerry'ego Mulligana.
Wietnamskiego gitarzystę Nguyena Le w ostatnich latach mieliśmy okazję poznać m.in. jako znakomitego interpretatora muzyki Jimiego Hendrixa i grupy Pink Floyd. Na albumie "Ha Noi Duo" (2017) nagranym wraz z młodym wirtuozem ludowych instrumentów wietnamskich Ngo Hong Quangiem, muzyk siegnął do swych korzeni i muzycznego dziedzictwa. Kolejną płytą w dyskografii znakomitego gitarzysty łączącego jazz, rock i elementy muzyki etnicznej jest płyta własnego kwartetu Nguyena Le: "Streams". Premierowe kompozycje nagrane zostały przez Nguyen Le Quartet w składzie: Nguyen Le (gitara, elektronika), Ilya Amar (wibrafon), Chris Jennings (kontrabas) i John Hadfield (perkusja, instr. perkusyjne).
Obecny na światowej scenie jazzowej od początku lat 70-tych legendarny niemiecki pianista Joachim Kühn, po wspaniałych płytach "Beauty & Truth" (2016) i "Love & Peace" (2018), nagranych w trio, proponuje album nagrany solo, a dedykowany jednemu z największych jazzowych mistrzów, Ornette Colemanowi. Na przestrzeni kilku dekad muzycznej działalnośći, Joachim Kuhn miał okazję współpracować z wieloma muzykami z najwyższego jazzowego piedestału. Wśród nich był też Coleman, a płytę Kuhna "Melodic Ornette Coleman", wypełniają właśnie utwory, które niemiecki pianista niejednokrotnie grywał wraz z nim podczas rozmaitych okazji. Jako bonus zamieszczona została, dedykowana Colemanowi przez pianistę kompozycja: "The End Of The World".
Szwedzka wokalistka Rigmor Gustafsson czynnie działa na jazzowej scenie już od pierwszej połowy lat 90-tych, a pod banderą wytwórni ACT zadebiutowała w roku 2002 na płycie Nilsa Landgrena "Sentimental Journey". Rok później doczekała się swojej autorskiej płyty "I Will Wait For You", której ogromny sukces ugruntował jej silną pozycję pośród europejskich wokalistek jazzowych. Kolejne jej płyty, wypełnione m.in. utworami z repertuaru Dionnie Warwick i kompozycjami Michela Legranda oscylowały między jazzem, a tradycyjną piosenką pop. Począwszy od albumu "Alone With You" (2007), artystka coraz śmielej poczęła nagrywać swoje własne piosenki. Płyta "When You Make Me Smile" (2014) wypełniona była w większości piosenkami do jej własnej muzyki. Tak jest też w przypadku nowego albumu wokalistki "Come Home", na którym znajdziemy aż 8 nowych autorskich utworów. Poza nimi Rigmor Gustafsson sięga po utwory Joni Mitchell, Kate Bush i Tanity Tikaram.

teksty i skany: Robert Ratajczak
fot.: DUX

środa, 20 lutego 2019, longplay_2010