* nowe płyty
* muzyka klasyczna
PATRONAT
Stanisław Moryto
Solo & Chamber Works
(Chopin University Press)
Wybitny kompozytor, organista i pedagog Stanisław Moryto (1947-2018) był nie tylko wszechstronnym artystą, ale też współtwórcą narodowych instytucji kultury i skoncentrowanym na polskiej muzyce organowej wydawcą. W latach 2005–2012 pełnił też stanowisko rektora Akademii Muzycznej i Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Dorobek kompozytorski Stanisława Moryto obejmuje liczne utwory smyczkowe, chóralne, pieśni i koncerty na orkiestrę. W roku 2017 wybór jego kompozycji ukazał się na wydanej nakładem wytwórni DUX, monograficznej płycie nagranej przez sopranistkę Annę Mikołajczyk-Niewiedział, harfistkę Annę Sikorzak-Olek, perkusistę Stanisława Skoczyńskiego i muzyków Filharmonii Kameralnej w Łomży pod dyr. Jana Miłosza Zarzyckiego ("Stanisław Moryto", 2016). Z kolei w roku 2019 wytwórnia Requiem Records opublikowała dedykowany artyście przez akordeonistów Elżbietę Rosińską, Krzysztofa Olczaka i Pawła Zagańczyka oraz perkusistę Mirosława Adrjanczyka album "A tre". Wyjątkową pozycją fonograficzną prezentującą wszechstronność kompozytorską Stanisława Moryto jest wydana pod patronatem LongPlay przez Chopin University Press dwa lata po śmierci artysty płyta "In Memoriam" (2020), nagrana przez Warszawski Chór Chłopięcy Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina pod dyr. Jakuba Michała Hutka i organistę Adama Kowalskiego. Kolejną pozycją fonograficzną w całości wypełnioną utworami kompozytora jaka ukazała się nakładem Chopin University Press, jest album przygotowany z okazji odbywającego się w dniach 14-18 września 35. Legnickiego Conversatorium Organowego, którego patronem jest Stanisław Moryto. W programie 55-minutowego albumu znalazły się utwory stricte akordeonowe ("A tre", "Conductus", "A due" i "E-la"), "Tryglif" na flet, gitarę i akordeon, cykl pieśni Stanisława Moryto do słów Tadeusza Kobierzyckiego na głos żeński i akordeon, oraz "Canto" na puzon i organy i "Koło" na saksofon solo. Kompozycje "Canto" i "Tryglif" zarejestrowane zostały po raz pierwszy, będąc zarazem światowymi premierami fonograficznymi na tym albumie. Program zarejestrowany został przez grono znakomitych artystów: związanych z Uniwersytetem Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie: Klaudiusza Barana (akordeon) i Pawła Gusnara (saksofon), oraz Michała Sławeckiego (organy), Joannę Freszel (sopran), Karola Gajdę (puzon), Rafała Grząkę (akordeon), Mateusza Kowalskiego (gitara), Marię Peradzyńską-Filip (flet) i Miłosza Pękalę (perkusja). _________________________________________
Jarosław Wróblewski
Jehan Alain - Complete Works for Organ
(Chopin University Press)
Francuski kompozytor i organista Jehan Alain (1922-1940) to niewątpliwie jeden z nielicznych w historii muzyki prawdziwych geniuszy. Pochodzący z muzycznej rodziny, pobierający naukę gry zarówno u swego ojca, organisty, kompozytora i budowniczego organów Alberta Alaina jak organisty w katedrze Saint-Louis w Wersalu Augustina Piersona, już jako 11-latek został głównym organistą kościelnym w Saint-Germain-en-Laye. Kompozycje organowe nastoletniego Jehana zachwycały dojrzałością i wyjątkowym wyczuciem muzycznego smaku. Zafascynowany dorobkiem Claude’a Debussy’ego i Oliviera Messiaena tworzył nie tylko utwory organowe, ale też chóralne, orkiestrowe, muzykę kameralną i kompozycje fortepianowe. Jehan Alain artystycznie realizował się też rysując i pisząc wiersze. Był też miłośnikiem motocykli i mechaniki. Na początku II wojny światowej wstąpił do armii francuskiej, w której służył jako kurier-motocyklista, a w czerwcu 1940 w wieku zaledwie 29 lat poległ podczas akcji zbrojnej w Saumur. Jego dorobek kompozytorski do dziś pozostaje przedmiotem dociekań i poszukiwań wielu muzykologów. 3-płytowy album "Jehan Alain - Complete Works for Organ" jest jedną z nielicznych dotąd próbą przedstawienia kompletu kompozycji organowych Alaina, a zarazem wyjątkową na skalę światową publikacją fonograficzną. Nagrania wszystkich dzieł organowych francuskiego kompozytora podjął się znakomity polski organista, dyrygent i pedagog Jarosław Wróblewski, a blisko 3-godzinny materiał ukazał się w formie 3-płytowego boxu nakładem wydawnictwa Chopin University Press. Nagrań dokonano w sierpniu 2020 roku w kościele pw.Najświętszego Serca Pana Jezusa w Tarnowie. _________________________________________
Paderewski
Symphony in B-minor, op.24 "Polonia"
(DUX)
Powstała w latach 1903-1907 monumentalna Symfonia h-moll, op.24 "Polonia" Ignacego Jana Paderewskiego stworzona z okazji obchodów 40-lecia Powstania Styczniowego, muzycznie ilustruje wiarę i nadzieję na odzyskanie wolności przez Ojczyznę. Symfonia ta okazała się utworem proroczym nie tylko dla Polski, ale także dla samego kompozytora. Trzyczęściowy utwór, po sukcesach pierwszych wykonań na estradach Bostonu (pod dyr. Maksa Fiedlera), Londynu (pod dyr. Hansa Richtera), Paryża (pod dyr. André Messagera), oraz Lwowa i Warszawy (pod dyr. Henryka Opieńskiego), przez wiele lat pozostawał zapomniany. Dopiero pod koniec XX wieku "Polonia" powoli odzyskiwała swój należny blask stając się symfonią, coraz częściej wykonywaną i nagrywaną na płyty przez rozmaite orkiestry. Ze względu na czas trwania utworu (64 min.), do momentu wynalezienia płyty CD na płycie winylowej dostępna była jedynie skrócona wersja "Polonii" w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy pod dyrekcją Bohdana Wodiczki (1974: Polskie Nagrania Muza). Kompletne wersje dzieła dostępne były dopiero na płytach CD w latach 90-tych nagranych pod batutą Jerzego Maksymiuka (1991: Sinfonia Varsovia, Polskie Radio oraz 1998: BBC Scottish Symphony Orchestra, Hyperion), oraz na płytach wytwórni DUX: w roku 2001 w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej Akademii Muzycznej w Krakowie pod dyr. Wojciecha Czepiela i w 2020 roku w interpretacji poprowadzonej przez Bohdana Boguszewskiego Orkiestry Symfonicznej Lwowskiej Filharmonii Narodowej. Właśnie ostatnie z wymienionych nagrań, nominowane do nagrody Fryderyk 2021 w kategorii: Album Roku Muzyka Symfoniczna, rok później ukazało się na dwóch znakomicie wytłoczonych płytach winylowych w formie efektownego albumu. Jest to więc pierwsza w historii prezentacja pełnej wersji tego wybitnego dzieła na płytach analogowych. Wysłuchanie tego nagrania z płyt winylowych to prawdziwa uczta dla każdego ceniącego sobie ciepłe analogowe brzmienie melomana. Wewnątrz okładki tego bardzo starannie wydanego albumu znalazła się moja krótka rekomendacja w języku angielskim. _________________________________________
* jazz
Anna Gréta
Nightjar in the Northern Sky
(ACT)
Piosenkarka, pianistka, kompozytorka i autorka tekstów Anna Gréta urodziła się i wychowała w Islandii, jednak od 2014 roku mieszka w Sztokholmie. Od czasu przeprowadzki do Szwecji Anna Gréta współpracowała z takimi muzykami jak m.in. Bobo Stenson, Magnus Lindgren, Max Schultz, czy Susanna Risberg, stając się jedną z najbardziej rozchwytywanych młodych pianistek jazzowych w Sztokholmie. Swój drugi (po nagranej ze szwedzkim gitarzystą Maxem Schultzem płycie "Brighter", 2019) album, który ukazał się nakładem prestiżowej monachijskiej wytwórni ACT, nagrała częściowo w Islandiii, a częściwo w Szwecji wraz z gronem wybitnych islandzkich muzyków jazzowych. Na płycie zatytułowanej "Nightjar in the Northern Sky" znajdziemy zestaw dwunastu pięknych, stylowo zaaranżowanych autorskich piosenek, tworzących fascynujący, nasycony klimatem Skandynawii program. Zafascynowana z jednej strony muzyką Billa Evansa, z drugiej głosem Nory Jones, młoda artystka jest dziś jedną z najjaśniej świecących wschodzących gwiazd skandynawskiego jazzu. Jako singer-songwritter Anna Gréta zaskakuje dojrzałością i niepowtarzalnym własnym stylem, w którym na równi z fascynacjami artystki światowym jazzem, dają o sobie znać silne wpływy kultury nordyckiej.
_________________________________________
Christmas in the Spirit of Jazz
(ACT)
Przyzwyczailiśmy się do tego, iż przed każdymi kolejnymi Świętami Bożego Narodzenia trafiała do nas kolejna świąteczna płyta nagrana wraz z muzycznymi przyjaciółmi przez Nilsa Landgrena. Panująca pandemia uniemożliwiła realizację kolejnej odsłony projektu "Christmas with My Friends", jednak wytwórnia ACT nie zostawiła nas w tym roku bez tradycyjnego albumu christmas. Zebrane z różnych płyt artystów związanych z monachijską wytwórnią utwory o charakterze świątecznym, uzupełnione o kilka premierowych nagrań stworzyły bardzo ciekawą i klimatyczną kompilację. Na albumie zatytułowanym "Christmas in the Spirit of Jazz" znalazły się świąteczne nagrania takich wykonawców jak: Nils Landgren, Adam Bałdych, Tore Brunborg, Iiro Rantala, Bugge Wesseltoft, znakomitych wokalistek: Laili Biali, Janne Mark, Caecilie Norby i Viktorii Tolstoy, oraz zespołów Echoes of Swing i Jazzrausch Bigband. Wyjątkowym skarbem są po raz pierwszy zaprezentowane na płycie nagrania: Laili Biali ("A Child is Born") i duetu Caecilie Norby & Lars Danielson ("Have Yourself a Little Christmas"). _________________________________________
Yumi Ito & Szymon Mika
Ekual
(Hevhetia)
Yumi Ito jest wokalistką, kompozytorką i autorką tekstów pochodzenia
polsko-japońskiego, która większość życia spędziła w szwajcarskiej
Bazylei. Tam też została laureatką prestiżowego konkursu Montreux Jazz Vocal Competition.
Od kilku lat współpracując z artystami z całego świata angażuje się w
rozmaite jazzowe, elektroniczne i neoklasyczne projekty. Mimo młodego wieku
poszczycić się może współpracą z takimi muzykami jak m.in. Al Jarreau,
Mark Turner czy Nils Petter Molvaer. W roku 2020 ukazał się jej album "Stardust Crystals"
nagrany we współpracy z Swiss Radio SRF Kultur oraz 10 muzykami pochodzącymi z różnych krajów: Grecji, Szwajcarii, Wielkiej
Brytanii, Hiszpanii, Francji, Niemiec i Polski.
Pochodzący z Wadowic gitarzysta i kompozytor Szymon Mika, poszczycić
się może sukcesami odniesionymi na wielu ważnych festiwalach (m.in.
Grand Prix Indywidualność Jazzowa na festiwalu Jazz nad Odrą w 2012 roku i I Nagroda na Międzynarodowym Jazzowym Konkursie Gitarowym im. Jarka Śmietany
w 2015 roku), oraz współpracą z wieloma muzykami ze ścisłej jazzowej
czołówki, jak m.in.: Dave Holland, Avishai Cohen, Joshua Redman czy Mark
Turner. Pierwszym w pełni autorskim projektem gitarzysty była nagrana w
konwencji własnego tria płyta: "Unseen" (2016), a rok 2018 przyniósł album "Togetherness"
firmowany jako: Szymon Mika Trio & Guests. Yumi Ito i Szymon Mika
po raz pierwszy spotkali się w 2017 współpracując wraz z takimi muzykami
jak m.in. Dave Holland i Avishai Cohen w ramach projektu Focus Year
Band. Porozumienie pomiędzy dwojgiem artystów sprawiło iż rozpoczęli
współpracę w ramach kameralnego wokalno-gitarowego duetu tworząc muzykę
opartą na lirycznych tekstach i jazzowej improwizacji. Po kilku latach
współpracy muzycy zdecydowali się opublikować nagrany w duecie album "Ekual".
Na płycie znajdziemy zestaw siedmiu nasyconych liryzmem autorskich
utworów duetu. Yumi Ito nie tylko śpiewa anglojęzyczne teksty, ale też
pomysłowo skatuje, moduluje swój głos i gwiżdże, zaś Szymon Mika poza
tradycyjną gitarą w nagraniach na "Ekual" sięga też po argentyńską mandolinę ronroco oraz akustyczną gitarę sopranową.
teksty: Robert Ratajczak
