* RGG: Memento, 06.04.2019
Nowy album tria RGG: "Memento" wydany został w ramach reaktywowanej przed kilku laty kultowej serii „Polish Jazz” pod numerem 81. Tytuł albumu jest nawiązaniem do doświadczeń artystycznych nabytych podczas współpracy muzyków z rozmaitymi artystami europejskimi, jak m.in. Tomasz Stańko, Evan Parker, Trevor Watts, Samuel Blaser czy Verneri Pohjola, a zarazem swego rodzaju podsumowaniem drogi jaką zespół obrał podczas pracy nad albumem "Aura” (2015). Wydany w marcu br. album "Memento" okazał się dla RGG doskonałą okazją do odbycia wyczekiwanego przez miłośników tria tournee. Jednym z koncertów zespołu, na którym zaprezentowany został nowy materiał był występ 6 kwietnia w ramach cyklu JazZamek w Sali Wielkiej CK Zamek w Poznaniu.
Kiedy w roku 2013 trio opuścił pianista Przemysław Raminiak, wielu miłośników jazzu z niepokojem postrzegało przyszłość formacji. Tymczasem kontrabasista Maciej Garbowski i perkusista Krzysztof Gradziuk wraz z nowym muzykiem Łukaszem Ojdana, wzięli przysłowiowy "drugi oddech", a kolejne ich projekty potwierdziły nieustający potencjał i siłę muzyki RGG. Najpierw był album inspirowany twórczością Karola Szymanowskiego ("Szymanowski", 2013), później wydana przez prestiżową wytwórnię Okeh Records płyta "Aura" (2015). Teraz przyszła kolej na "Memento" wydane w legendarnej serii "Polish Jazz". Tym samym RGG dołączyło do krajowej elity jazzowej, a więc grona najbardziej znaczących muzyków w historii polskiego jazzu.
 |
| fot.Marta Ratajczak |
Poznański koncert okazał się wydarzeniem doskonale spełniającym artystyczne założenia zespołu. Niestety nie miałem jeszcze możliwości zapoznania się z nowym albumem zespołu, jednak muzyka wybrzmiewająca tego wieczora zrobiła na mnie ogromne wrażenie. Po krótkim wstępie i przedstawieniu muzyków, miał miejsce prawdziwy dźwiękowy spektakl, którego poszczególne części zabierały odbiorców w sferę rozmaitych fantazji i skojarzeń pobudzających wyobraźnię. Jak sami artyści mówią o swej twórczości: „muzyka RGG jest muzyką dla odbiorców aktywnych”. To idealna definicja, bowiem RGG należy słuchać świadomie, bezwarunkowo poświęcając muzyce całą swą uwagę. Tylko wówczas odkryć można wszelkie jej wyszukane ornamenty i ulotne detale.
Wyjątkowość RGG polega również na pełnej demokracji składu, w którym każdy muzyk w równej mierze decyduje o ostatecznym przekazie muzycznym i klimacie każdego z utworów. Formuła: fortepian-bas-perkusja, najczęściej kojarzona jest z pianistą i mniej lub bardziej kreatywnej towarzyszącej mu sekcji rytmicznej. Tymczasem od samego początku swej działalności RGG wypracowało własną, niepowtarzalną specyfikę bazującą na potencjale każdego z instrumentalistów. Również następujące po sobie utwory, mimo iż stanowiące odrębne kompozycje, zestawione razem tworzą perfekcyjnie skonstruowaną całość.
 |
| fot.Marta Ratajczak |
W programie koncertu opartego na najnowszym albumie, dominował nastrój zadumy i melancholii. Nie były to jednak typowe ballady jazzowe, lecz formy złożone i wysublimowane zarówno pod względem harmonii, jak melodyki. Nawiązania do muzyki Ornette Colemana, ale też Henryka Mikołaja Góreckiego, idealnie wtopiły się w klimat całego recitalu.
Koncert odbył się pod patronatem LongPlay, a kolejna odsłona cyklu JazZamek już 19 maja. Wówczas poznamy najnowszy program Adama Bałdycha: "Sacrum Profanum".JazZamek #22: RGG „Memento” -06.04 Sala Wielka CK Zamek w Poznaniu
Łukasz Ojdana – fortepian
Maciej Garbowski – kontrabas
Krzysztof Gradziuk – perkusja
Maciej Garbowski – kontrabas
Krzysztof Gradziuk – perkusja
____________________________________
* XIII ODAzG w Mosinie, 05-07.04.2019
W dniach 5-7 kwietnia Mosina jak co roku gościła wielu wspaniałych muzyków. Doroczne Ogólnopolskie Dni Artystyczne z Gitarą w Mosinie organizowane przez Mosiński Ośrodek Kultury oraz Mosińskie Towarzystwo Gitarowe, to koncerty, warsztaty, konkursy, prezentacje i wystawy, ale przede wszystkim niezapomniane chwile i specyficzna wyjątkowa atmosfera towarzysząca wydarzeniu. W tym roku jak zwykle miłośnicy muzyki mieli w czym wybierać. Podczas koncertów odbywających się zarówno w Sali Koncertowej jak Klubie Festiwalowym, usłyszeć mogliśmy takich artystów jak grupa Kroke, Martyna Jakubowicz, duet Łukasz Kuropaczewski - Maciej Frąckiewicz, Carlos Ramirez i Krzysztof Toczko.
* W ramach tegorocznej 13. już edycji ODAzG, miały miejsce dwa konkursy: Ogólnopolski Przegląd Kapel Gitarowych i Akademia Gitarowych Talentów. Właśnie finałem drugiego z wymienionych konkursów w piątek (5 kwietnia) rozpoczęła się koncertowa odsłona tegorocznego Festiwalu.
W nowoczesnej, świetnie wyposażonej i dysponującej znakomitymi warunkami akustycznymi sali koncertowej Mosińskiego Ośrodka Kultury, usłyszeliśmy najmłodszych artystów biorących udział w tegorocznej odsłonie ODAzG, czyli laureatów tegorocznej Akademii Gitarowych Talentów.
Drugą część koncertu wypełnił program przygotowany przez kolumbijskiego gitarzystę, kompozytora, aranżera i pedagoga, od lat związanego z Mosiną Carlosa Ramireza. Artysta od wielu lat prowadzi warsztaty gitarowe w Mosińskim Ośrodku Kultury, oraz angażuje się w rozmaite działania kulturalne organizowane w mieście i gminie Mosina.
Koncert "Carlos Ramirez i Przyjaciele" wypełnił program złożony m.in. ze standardów bossa novy Antonio Carlosa Jobima i muzyki filmowej Henry'ego Mancini. W finale występu mieliśmy okazję usłyszeć dwie autorskie piosenki Ramireza, wykonane w dużym składzie złożonym zarówno z muzyków współpracujących z artystą, jak jego znakomicie przygotowanych uczniów.
 |
| fot.Marta Ratajczak |
Kolejny koncert pierwszego dnia tegorocznych ODAzG odbył się w klimatycznym Klubie Festiwalowym, gdzie wystapili Krzysztof i Mikołaj Toczko.
Gitarzysta Krzysztof Toczko znany też jako pARTyzant, to gitarzysta, który do perfekcji opanował technikę oburęcznego tappingu, polegającego na silnym, precyzyjnym wydobywaniu dźwięków z gitary, poprzez uderzanie lub dociskanie strun do gryfu. Krzysztof Toczko w latach 1991-1994 współpracował z grupą Dżem biorąc udział w nagraniu czterech albumów zespołu, a w kolejnych latach współtworzył grupę Zdrowa Woda, z którą nagrał trzy płyty, oraz zespół Paradox! Na klubowej mosińskiej scenie artysta wystąpił wraz z grającym na perkusji synem Mikołajem, a wieczór zwieńczony został jam session.
* Drugi koncertowy dzień XIII Ogólnopolskich Dni Artystycznych z Gitarą w Mosinie, to dwa recitale.
Pierwszy z nich to występ duetu dwóch znakomitych artystów, łączących formułę muzyki klasycznej z wieloma innymi gatunkami. Gitarzysta klasyczny Łukasz Kuropaczewski i wirtuoz akordeonu Maciej Frąckiewicz, zaprezentowali stylowy kameralny program, łączący ich indywidualne doświadczenia w jeden artystyczny mianownik.
Gwiazdą wieczoru była grupa Kroke, która wystąpiła w drugiej części sobotniego wieczoru.
W początkowym okresie swej działalności Kroke kojarzono głównie z muzyką klezmerską. Dziś formacja zajmuje bardzo znaczącą pozycję w kategorii muzyki etnicznej nasączonej swobodnymi improwizacjami, a potencjał zespołu dostrzeżono na całym świecie, o czym świadczą choćby zaproszenia jakie grupa otrzymała m.in. od Petera Gabriela i Nigela Kennedy czy zainteresowanie muzyką Kroke ze strony tak wybitnych postaci świata filmu jak Steven Spielberg i David Lynch. W ramach nurtu world music doszło od ciekawych kolaboracji zespołu z artystami z rozmaitych krajów jak Norwegia (zespół Tindra), Hiszpania (skrzypek Diego Galaz) czy Mongolia (wokalistka Chahar Tugchi)
W kraju o współpracę z zespołem zabiegają rozmaici wykonawcy, spośród których warto wymienić współpracujących z Kroke: Annę Marię Jopek, Edytę Geppert, Maję Sikorowską, Krzyszofa Herdzina czy orkiestrę Sinfonietta Cracovia.
W roku 2015 zespół otrzymał prestiżowego Fryderyka w kategorii: Album Roku - Muzyka Korzeni. Mniej więcej w tym też okresie muzycy Kroke podjęli się przygotowania muzyki do filmu Andrzeja Celińskiego "Kabaret śmierci", będącego wojenną opowieścią o artystach walczących o przetrwanie za pomocą swej twórczości. Materiał muzyczny okazał się na tyle interesujący iż muzycy zespołu postanowili uporządkować poszczególne tematy i uzupełnić całość o nowe fragmenty, czego efektem był znakomity album "Cabaret Of Death" (2015).
* Koncertowym finałem ODAzG 2019 był występ od blisko 40-lat podążającej własną droga artystyczną, Martyny Jakubowicz. Wokalistka, gitarzystka, kompozytorka i autorka tekstów, zawsze otaczała się wielkimi muzykami. Pośród towarzyszących jej w ciągu trwającej kilka dekad kariery, w jej zespołach grali tacy muzycy jak m.in. Andrzej Nowak, Janusz Niekrasz, Andrzej Urny, Ryszard Skibiński czy Piotr Szkudelski. Między innymi właśnie to powoduje, iż twórczość Jakubowicz odbiega znacznie od konwencji tradycyjnej piosenki. To dzięki rockowej zadziorności i folkowo-bluesowemu posmakowi, dokonania artystki wymykają się gatunkowemu zaszufladkowaniu. Utwory takie jak ,,Żagle tuż nad ziemią'', ,,Młode wino'' czy ,,W domach z betonu nie ma wolnej miłości'', trafiają w gusta zarówno zwolenników bluesa i rocka, jak miłośników tradycyjnej piosenki.
Aktualnie Martyna Jakubowicz współpracuje ze znakomitym basistą, znanym z Budki Suflera Mieczysławem Jureckim. To właśnie z nim w składzie zespołu pojawiła się na scenie Mosińskiego Ośrodka Kultury.
 |
| fot.Marta Ratajczak |
Ze sceny popłynęły najpopularniejsze piosenki Jakubowicz w odświeżonych, energetycznych wersjach, oraz autorskie wersje utworów z dorobku Boba Dylana i Joni Mitchell. Prawdziwym showmanem okazał się Mietek Jurecki, niejednokrotnie inicjując improwizowane dialogi z gitarą i prowokując publiczność do czynnego udziału w koncercie. W poszczególne utwory muzycy wplatali rozmaite cytaty, stanowiące prawdziwą niespodziankę.
Ostatnio Martynę Jakubowicz słyszałem na scenie blisko 9 lat temu podczas koncertów w Gnieźnie (10.09.2010) i Poznaniu (10.12.2010). Tegoroczny mosiński koncert ukazał artystkę w znakomitej formie i świetnej dyspozycji.
Tradycyjnie już Ogólnopolskie Dni Artystyczne z Gitarą w Mosinie były okazją zaprezentowania wystawy historyka i miłośnika jazzu Jerzego Reicha. Tym razem jeden z największych kolekcjonerów muzycznych w Polsce przedstawił ekspozycję poświęconą postaci Krzysztofa Komedy.
 |
| fot.Marta Ratajczak |
Podobnie jak miało to miejsce podczas poprzednich edycji ODAzG, partnerem wydarzenia był LongPlay.
XIII Ogólnopolskie Dni Artystyczne z Gitarą w Mosinie, 05-07.04.2019 -Mosiński Ośrodek Kultury
____________________________________
* nowe płyty
Na 16 kwietnia wytwórnia JazzHausMusik z Kolonii zapowiada aż pięć nowych albumów.
Georg Ruby: Village Zone
Urodzony w 1953 roku Georg Ruby to dziś jeden z najbardziej znanych europejskich pianistów jazzowych. Jest mistrzem wolnej formy i muzykiem obdarzonym niezwykłą wyobraźnią improwizacyjną, a także cenionym kompozytorem i aranżerem oraz założycielem wytwórni płytowej JazzHaus Musik. Dał się poznać jako znakomity artysta doskonale potrafiący odnaleźć się w rozmaitych konfiguracjach, od realizacji solowych (albumy "Personal Songbook", 2009, "Windmills", 2017), duetu ("Deuxieme Bureau" - Michelem Pilzem, 2011), poprzez jazzowe tria, kwartety (Sebastian Buscher "Come Daylight", 2013; "Rimbaud #4" - Pilz / Ruby / Weber / Brochier, 2015) a na big bandzie zakończywszy. Jednym z projektów wszechstronnego niemieckiego artysty jest Village Zone. Już w roku 2009 ukazała się płyta firmowana tą nazwą płyta "Deconstruction Service", wypełniona utworami wybranymi z repertuaru aktorki, piosenkarki i pisarki Hildegard Knef. Nowa odsłona projektu to trio tworzone przez Georga Ruby z kontrabasistą Stephanem Goldbachem i perkusistą Danielem "D-Flat" Weberem. Pierwszego z muzyków pamiętamy z odkrywczego albumu "LouLou und die Heerscharen der Verfluchten" (2017) nagranego z sopranistką Lisą Ströckens, a będącego niekonwencjonalnym projektem łączącym operowy śpiew z partiami kontrabasu. Z kolei kreatywny szwajcarski perkusista Daniel "D-Flat" Weber wraz z formacją Krassport poruszył europejskie środowisko jazzowe projektem"The Planets - Discovering Gustav Holst" (2012) biorąc "na warsztat" suitę ''Planety'' Gustava Holsta. Później słyszeliśmy go na wspomnianym wcześniej albumie "Come Daylight" (2013), saksofonisty Sebastiana Buschera, w roku 2015 w ramach konstelacji: Pilz / Ruby / Weber / Brochier, na również wymienionym wcześniej albumie, wypełnionym muzycznymi impresjami opartymi na wierszach Arthura Rimbaud ("Rimbaud #4"), a rok 2017 przyniósł autorski album niepokornego perkusisty: "Hebelwirkung"wydany pod nazwą własnej formacji Webers Hebel. Program albumu Georga Ruby "Village Zone", nagranego wraz z tą dwójką otwartych na rozmaite przedsięwzięcia artystów, przynosi cztery wspólne kompozycje trójki muzyków, trzy utwory lidera, przygotowany przez Webera temat "Dr. G.s Krautsuppe", oraz znakomite opracowanie legendarnej kompozycji Ornette Colemana: "Lonely Woman".
_______________________________________
Moritz von Kleist: Tonwerkstatt
Urodzony w 1985 roku w Nadrenii saksofonista Moritz von Kleist, to uczeń takich mistrzów jak m.in. Claudius Valk, Matthias Nadolny, Paul Heller, Sebastian Sternal, Bruno Castellucci i John Taylor, u boku których też dane było mu niejednokrotnie występować. Od kilku lat saksofonista zdobywa coraz większe uznanie na europejskiej scenie jazzowej, tworząc rozmaite formacje jak choćby Master Sax, The White Elephants, Funkturm, Tonwerkstatt. Właśnie pod szyldem ostatniego składu powołanego do życia w 2012 roku, ukazał się jego nowy album. Na "Tonwerkstatt", grającego na saksofonie i klarnecie basowym Moritza von Kleista słyszymy w towarzystwie amerykańskiego trębacza Ryana Carniaux, kontrabasisty Rezy Askari i perkusisty Nilsa Tegena, znanego z współpracy m.in. z Georgiem Ruby (album "Deconstruction Service", 2009) i Kwartetem Henninga Berga ("Seven Lively Conversations", 2012). W programie płyty znajdziemy dziewięć oryginalnych kompozycji von Kleista, których oszczędna forma zdaję się być idealnym punktem wyjścia dla zespołowych improwizacji.
_______________________________________
Peter Materna: Saxophone Solo
Znanego od początku lat 90-tych z wielu projektów jazzowych realizowanych w ramach własnych składów, zarówno w konfiguracji kwartetu jak i tria, niemieckiego saksofonistę Petera Maternę, usłyszymy na albumie nagranym solo, bez udziału towarzyszących instrumentalistów. Album "Saxophone Solo" jest kolejną po "Solo at arp museum Banhof Rolandseck" (2012) płytą nagraną we wnętrzach, których wyjątkowa akustyka sprzyja tego typu realizacjom. Wnętrze kościoła Old Church of Collegium Leoninum w Bonn zdaje się być idealnym miejscem dla kameralnych poczynań grającego na saksofonach: sopranowym, altowym i tenorowym, Petera Materny. Dodatkową atrakcją nagrań jest wykorzystanie możliwości koncertowego fortepianu Fazioli 308, którrego możliwości akustyczne posłużyły jako pogłos dla partii saksofonów. To nagrania nasycone ogromnym ładunkiem osobistych emocji niemieckiego wirtuoza i improwizatora. W utworach odczuwalny jest wyjątkowy spokój i duch niosący w sobie olbrzymi ładunek wrażliwości jaką obdarzony jest saksofonista. W programie płyty obok własnych kompozycji Materny, znajdziemy też solowe interpretacje utworów m.in. Kenny'ego Dorhama, Cole Portera, Milesa Davisa i Theloniousa Monka. Partie saksofonów brzmią doskonale dzięki wspaniałej akustyce kościoła. Wirtuozeria saksofonisty zachwyca, a płyta jako całość stanowi nie tylko doskonały kameralny jazzowy seans na najwyższym z możliwych poziomie, ale też intrygującą ciekawostkę brzmieniową.
_______________________________________
Andreas Schickentanz: Stories from the Crooked Path
Urodzony w 1961 roku w Dortmundzie a mieszkający w Brukseli Andreas Schickentanz zafascynowany jest brzmieniem puzonu i zastosowaniem go w muzyce jazzowej. Mimo starannego wykształcenia muzycznego, jeśli chodzi o grę na puzonie jest jednak samoukiem. Współpracował jak dotąd z tak znamienitymi postaciami współczesnej muzyki improwizowanej jak choćby: Lee Konitz, David Liebman czy Markus Stockhausen. W roku 2010 powołał do życia kwintet, w którego składzie znaleźli się tacy instrumentaliści jak saksofonista tenorowy Matthias Erlewein, pianista Lars Duppler i sekcja rytmiczna: Volker Heinze (kontrabas) i Jens Duppe (perkusja). W tym składzie zrealizowany został album "Chimera" (2012) i w tej konstelacji Schickentanz odwiedził z koncertami m.in. USA, Rosję, Tunezję i 10 krajów Afryki Wschodniej. Rok 2015 przyniósł "Axiom", który okazał się nowym rozdziałem w działalności Andreasa Schickentanza, penetrującego możliwości dokonań solowych, bez udziału innych instrumentalistów. Nowy album niemieckiego puzonisty: "Stories from the Crooked Path", będący zbiorem 15 autorskich solowych miniatur. Serwowane przez niemieckiego muzyka wielobarwne kolaże elektroniczne stanowią doskonałe tło dla pełnych uczucia partii kreowanych przez puzon. Nałożone na siebie partie instrumentu z kolei niejednokrotnie robią wrażenie luźnych spontanicznych dialogów kilku muzyków.
_______________________________________
Jurgen Kupke / Hannes Zerbe: Alles hat seine Zeit
Urodzony w 1941 roku w Łodzi kompozytor, aranżer i pianista Hannes Zerbe, przed laty powszechnie uważany za ambasadora jazzu z NRD, w ostatnich latach z wielkim powodzeniem prowadzi własną orkiestrę jazzową Hannes Zerbe Jazz Orchester Berlin. W ostatnich latach berlińska orkiestra prowadzi bardzo aktywną działalność zarówno koncertową, jak nagraniową. Warto wymienić takie albumy jak ''Eisleriana'' (2012), "Erlkonig" (2013), czy "Kalkutta" (2017). Poza działalnością w ramach orkiestry, jej lider, pianista i dyrygent Hannes Zerbe, angażuje się też w projekty kameralne. Jednym z nich jest duet z wieloletnim muzykiem Jazz Orchester Berlin, klarnecistą Jurgenem Kupke. To właśnie duet Kupke / Zerbe firmuje album "Alles Hat Seine Zeit" ("Wszystko w swoim czasie"), stanowiący zbiór kompozycji obu muzyków, uzupełniony o przetransponowane na formułę duetu klarnetu i fortepianu utwory Hannsa Eislera, Carli Bley, oraz Francoisa Jeanneau.
teksty i skany: Robert Ratajczak
fot.: Marta Ratajczak, oraz plakaty CK Zamek i MOK